deneyleriyle

deneyleriyle, Türkçe’de deney kelimesinin çoğul ve iyelik eki ile enstrümantal ekinin (-yle) birleşmesiyle oluşan bir ifadeyi ifade eder. Deney kökünün çoğul hâli olan deneyler ile iyelik eki -i (onların) eklenerek deneyleri elde edilir; ardından -yle eklenince “onların deneyleriyle” anlamını veren bir ifadeye dönüşür. Bu yapı, cümlede enstrümantal bağıntı kurar ve genellikle bir yöntemin, kanıtın ya da bağlamın belirtildiği durumlarda kullanılır.

Kullanım açısından deneyleriyle, bir şeyin onların deneyleriyle kutsal ya da teknik olarak desteklendiğini, ya da yöntem olarak deneylerin kullanıldığını ifade eder. Özellikle bilimsel veya betimleyici yazında bu yapı, bir kişinin ya da ekibin çalışmalarını işaret etmek için tercih edilir. Örnekler: deneyiyle ünlü bir bilim insanı (a scientist famous for their experiments); Bu sonuçlar, onların deneyleriyle desteklenen bir hipotezi gösterir (these results indicate a hypothesis supported by their experiments); Araştırmacılar, deneyleriyle pratik çözümler geliştirdi (The researchers developed practical solutions with their experiments).

Gövde açısından, deneyleriyle yapılarının üçüncü kişiler için yaygın kullanım taşıdığı söylenebilir; kendi veya bir başkasına atıf yapılırken ilgili iyelik eki değiştirilerek deneylerimle, deneylerimizle, deneylerinizle, deneylerleriyle gibi formlar da oluşabilir. Bu nedenle bağlama göre kişi ve sahiplik göstergeleriyle uyumlu olarak kullanılır.