colonoskoopia

Kolonoskopia to endoskopowe badanie jelita grubego polegające na wprowadzeniu elastycznego kolonoskopu z kamerą i źródłem światła przez odbyt aż do kątnicy. Umożliwia oglądanie błony śluzowej, pobieranie biopsji oraz, w razie potrzeby, usuwanie polipów. Badanie może być wykonywane w celach diagnostycznych i terapeutycznych, zwykle przez gastroenterologa.

Wskazania obejmują krwawienie z przewodu pokarmowego, przewlekłe bóle brzucha, niedokrwistość z niedoboru żelaza, podejrzenie chorób zapalnych jelit oraz ocenę po innych badaniach obrazowych. Kolonoskopia stanowi także metodę screeningu w profilaktyce raka jelita grubego i monitorowania chorób przewlekłych.

Przygotowanie obejmuje lekkostrawną dietę na kilka dni przed badaniem oraz intensywne oczyszczanie jelita za pomocą środków przeczyszczających, najczęściej roztworu PEG. Niekiedy zaleca się ograniczenie pokarmów stałych na dzień przed badaniem i unikanie napojów kofeinowych. Pacjent zwykle musi być na czczo przed badaniem. W zależności od planu wykonywana jest sedacja lub znieczulenie.

Przebieg badania: kolonoskop wprowadzany przez odbyt przesuwa się przez esicę do kątnicy. Lekarz wypycha jelito powietrzem lub CO2, aby uzyskać dobre widzenie błony śluzowej. Podczas badania możliwe jest pobranie biopsji, a także usunięcie polipów przy użyciu specjalnych narzędzi. Czas trwania zwykle 20–60 minut. Po badaniu pacjent pozostaje pod nadzorem; większość osób może wrócić do domu po krótkiej obserwacji, jeśli użyto sedacji.

Ryzyko i ograniczenia: perforacja jelita i krwawienie są rzadkie, ale możliwe, zwłaszcza po usuwaniu polipów. Reakcje na sedację, ból brzucha lub wzdęcia są częste, lecz zwykle przemijają. Kolonoskopia może być niemożliwa u pacjentów z silnym zaparciem, niedrożnością lub ciężkim bólem.

Wyniki i alternatywy: badanie pozwala na wykrycie zmian, polipów i raka; wiele polipów można usunąć podczas badania. Jeżeli kolonoskopii nie da się przeprowadzić lub nie obejmuje całego jelita, stosuje się CT kolonografię, sigmoidoskopię lub testy kału na krew utajnioną.