cilindervorm

Cilindervorm is een driedimensionale geometrische figuur met twee parallelle, congruente cirkelvormige bases die door een zijvlak verbinden. De as loopt door het midden van beide bases. Staat de as loodrecht op de bases, dan is het een rechte cilinder; staat hij onder een hoek ten opzichte van de bases, dan is het een schuine cilinder.

Bij een cilinder met straal r en hoogte h (de afstand tussen de bases) is het volume V = π r^2 h. Het totale oppervlak bestaat uit de twee bases en de zijvlak; bij een rechte cilinder bedraagt het oppervlak SA = 2π r^2 + 2π r h = 2π r (r + h). Voor schuine cilinderen geldt dezelfde volumefactor, maar de zijoppervlakvorm verschilt en de exacte oppervlakte hangt af van de hoek.

In coördinaten kan een rechte cilinder worden beschreven met de as langs de z-as door x^2 + y^2 = r^2 en 0 ≤ z ≤ h. De cilinder vormt een voorbeeld van cylindrische symmetrie en heeft talrijke toepassingen in techniek en constructie, bijvoorbeeld in pijpen, blikjes, reservoirs en kolomachtige architectonische elementen.

Historisch: cilinders komen voor in de klassieke meetkunde en zijn uitgebreid bestudeerd; de formule voor volume en oppervlakte is standaard.