cGMPconcentratie

cGMP-concentratie verwijst naar de hoeveelheid cyclisch guanosine monofosfaat (cGMP) in een cel of weefsel op een bepaald moment. cGMP is een belangrijke tweede boodschapper in diverse signaalroutes, waaronder de NO- en natriuretische peptideroutes. Het wordt gevormd door guanylaatcyclase, geactiveerd door NO of natriuretische peptiden, en wordt afgebroken door fosfodiëterasen (PDE’s), met name PDE5 en PDE6 in het netvlies.

De intracellulaire concentratie cGMP bepaalt verschillende cellulaire responsen, zoals de activatie van PKG (protein kinase G), veranderingen in de ionkanalen en regulatie van calciuminstroom. Dit leidt tot relaxatie van gladde spieren en vasodilatatie, verschuivingen in celdoorlaatbaarheid en signaaltransductie in fotoreceptorcellen. Lokale cGMP-concentraties kunnen sterk variëren tussen celtypen en binnen signaalmicrodomeinen, door compartmentalisatie van de signaalroutes.

Regulatie vindt plaats via NO-synthese en NO-gestimuleerde guanylaatcyclase, gecombineerd met afbraak door PDE’s. PDE5-remmers zoals sildenafil verhogen de cGMP-concentratie en worden therapeutisch ingezet bij aandoeningen zoals erectiele disfunctie en pulmonale arteriële hypertensie. Dergelijke middelen tonen het belang van het precisereguleren van cGMP-niveaus in klinische toepassingen.

Metingen van cGMP gebeuren in plasma of weefsels met immunoassays, ELISA of radio-immunoassays, en in geavanceerde analyses ook met massaspectrometrie. In celonderzoek kunnen live-meetmethoden en fluorescente probes worden gebruikt om lokale veranderingen in cGMP te volgen.

Zie ook NO-cGMP-stroom, guanylaatcyclase, PKG en PDE.