biyoremediasyon

Biyoremediasyon, çevre kirleticilerinin biyolojik süreçler yoluyla giderilmesi veya azaltılmasıdır. Mikrobiyal organizmalar, bitkiler ve bunların enzimleri tarafından kirleticilerin bozunması, dönüştürülmesi veya tutunması yoluyla temizlenmesini hedefler. Bu yaklaşım, yerel ekosistemi daha az müdahale ile onarma odaklıdır ve genellikle toprak, yeraltı suyu ve yüzey suları gibi kontamine olmuş çevrelerde uygulanır.

Uygulama türleri, in situ (kirletici bulunduğu yerde doğrudan uygulanır) ve ex situ (kirleticiyle temasın kesildiği veya çıkarıldığı ayrı bir yerde işlenir) şeklinde ayrılır. Yöntemler arasında biostimülasyon (mikroorganizmaların bozunma kapasitesinin besin eklenerek desteklenmesi), bioaugmentasyon (özelleştirilmiş veya yüksek performanslı mikroorganizmaların eklenmesi) ve fitoremediasyon (bitkiler aracılığıyla kontaminantların giderimi) bulunur. Fito-remediasyon kapsamında fitostabilizasyon, fitokimyasal bozunma ve fitoekstraksiyon gibi mekanizmalar yer alabilir.

Mekanizmalar, biyolojik bozunma olarak kirleticilerin mikroorganizmalar tarafından parçalanması, biyotransformasyonla daha az toksik formlara dönüştürülmesi ve bazı durumlarda kirleticilerin topraktan veya su yüzeyinden immobilizasyon yoluyla tutulmasıdır.

Kullanım alanları ve avantajlar arasında petrol türevleri, çözücüler ve pestisitler gibi organik kirleticilerin temizlenmesi bulunur; maliyet etkin ve sürdürülebilir bir seçenektir. Ancak reaksiyon süresi çevresel koşullara bağlıdır; oksijen, nem ve besin gereksinimi gerekir. Kötü yan ürün oluşumu riski ve toksik etkilerin ortaya çıkması da dikkate alınır.

İzleme ve düzenleme açısından biyoremediasyon çalışmalarında kontaminant ve bozunma ürünlerinin analizleri, biyolojik göstergeler ve uygunluk değerlendirmeleriyle ilerleme izlenir; uygulama mevzuata uygun olarak denetlenir.