bezrobocie

Bezrobocie to stan rynku pracy, w którym część osób aktywnych zawodowo nie znajduje zatrudnienia mimo chęci i aktywnego poszukiwania pracy.

W Polsce bezrobocie mierzy się na dwa sposoby: stopa bezrobocia rejestrowanego, wyliczana przez urzędy pracy na podstawie liczby zarejestrowanych bezrobotnych, oraz stopa bezrobocia według Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) prowadzonego przez GUS. Różnice między tymi miarami wynikają z metod i źródeł danych.

Rodzaje bezrobocia obejmują bezrobocie koniunkturalne (cykliczne), wynikające z fluktuacji popytu na pracę; bezrobocie strukturalne, będące skutkiem niedopasowania kwalifikacji do potrzeb rynku; bezrobocie długotrwałe (trwające dłużej niż rok); oraz bezrobocie młodzieży (dotyczące młodych ludzi) i bezrobocie ukryte, obejmujące osoby pracujące w ograniczonym wymiarze lub niezgłaszające formalnie bezrobocia.

Przyczyny obejmują wahania koniunktury, zmiany technologiczne, restrukturyzacje sektorów, a także czynniki popytowe i podażowe, takie jak imigracja czy poziom kwalifikacji.

Skutki bezrobocia obejmują obniżenie dochodów, pogorszenie jakości życia, wzrost ryzyka ubóstwa oraz presję na systemy wsparcia socjalnego i spowolnienie wzrostu gospodarczego.

Polityka rynku pracy obejmuje instrumenty bierne (zasiłki dla bezrobotnych) oraz aktywne (szkolenia, doradztwo zawodowe, programy staży, subsydiowanie zatrudnienia, rekwalifikacja). Celem jest skrócenie okresu bezrobocia i dostosowanie siły roboczej do potrzeb gospodarki.