atmosfeerprofielen

Atmosfeerprofielen zijn verticale verdelingen van atmosferische eigenschappen als functie van hoogte. Ze geven aan hoe parameters zoals temperatuur, luchtdruk, vocht en wind veranderen met de hoogte en kunnen zowel actuele metingen als gemiddelde, klimatologische waarden bestrijken. Profielen worden vaak uitgedrukt op vaste hoogte- of drukniveaus en leveren input voor weers- en klimaatmodellen, op afstand waarnemingen en operationele voorspellingen.

Belangrijke variabelen in een atmosfeerprofiel zijn T(h) temperatuur, p(h) luchtdruk, q(h) specifieke of relatieve vochtigheid, u(h), v(h) de horizontale windcomponenten (en soms w(h) de verticale), en de concentraties van atmosferische componenten zoals ozon of CO2.

Profielen worden verkregen met meetinstrumenten zoals radiosondes aan weersballons, vliegtuig- en satellietwaarnemingen, en instrumenten zoals LIDAR en radars. GPS-radio-occulatie levert ook temperaturen, druk en vochtigheid via inversie van signaalvertraging. Reanalysemethoden combineren waarnemingen met modellen om consistente wereldwijde profielen te produceren.

Daarnaast bestaan standaardprofielen zoals de International Standard Atmosphere (ISA) en de US Standard Atmosphere die op gemiddelde waarden gebaseerd zijn. Profielen worden in verschillende lagen gepresenteerd, zoals de troposfeer (tot de tropopauze), stratosfeer, etc. Vaak worden hoogte- of drukniveaus gebruikt zoals 1000 hPa, 850 hPa, 500 hPa, 200 hPa.

Toepassingen omvatten weersvoorspelling, klimaatmodellering, correctie van atmosferische effecten in op afstand waarnemingen en luchtvaart, en onderzoek naar verticale structuur van het klimaat.