antropogeniczny

Antropogeniczny to przymiotnik w języku polskim, używany do opisywania procesów, czynników i skutków powstałych w wyniku działalności człowieka. Termin ten służy odróżnianiu zjawisk naturalnych od tych wywołanych działalnością ludzką. Etymologicznie wywodzi się z greckich korzeni: anthropos (człowiek) i -genēs (pochodzenie, powstawanie), stąd znaczenie odnoszące się do człowieczego wpływu.

W naukach przyrodniczych i społecznych pojęcie to ma zastosowanie w klimatologii, ekologii, geologii, geografii i ochronie środowiska. Antropogeniczny opisuje procesy, które są bezpośrednio lub pośrednio wynikiem działalności człowieka, takie jak emisje gazów cieplarnianych, zanieczyszczenie wód i gleby, wylesianie, urbanizacja oraz intensywna eksploatacja surowców.

Skutki tych procesów obejmują zmiany klimatu, utratę bioróżnorodności, degradację siedlisk oraz zaburzenia cykli biogeochemicznych. W badaniach często porównuje się wpływ antropogeniczny z naturalnymi mechanizmami zmian środowiska, by ocenić jego udział.

W kontekście geologicznym używa się terminu Antropocen, by opisać okres charakteryzujący dominujący wpływ człowieka na Ziemię. Mimo że termin ten jest szeroko stosowany w literaturze naukowej, nie został formalnie przyjęty jako oficjalna epoka stratygraficzna przez wszystkie instytucje zajmujące się stratygrafią.

Termin antropogeniczny jest zatem użyteczny w opisie współczesnych zmian, lecz wymaga ostrożności w interpretacjach i datowaniu wydarzeń.