akrylaatin

Akrylaatin, ook wel akrylaten genoemd, zijn zouten of esters van acrylzuur (propen-2-zuur). Ze bevatten een vinylgroep die is gekoppeld aan een ester- of zoutgroep en kunnen polymeriseren tot polyacrylaten. Voorbeelden van veelvoorkomende monomeren zijn methylacrylaat, ethylacrylaat, butylacrylaat en 2-hydroxyethylacrylaat.

Deze monomeren polymeriseren onder invloed van vrije radicalen tot polyacrylaten. Typische polymerisatieprocessen zijn bulk-, oplossing- en emulsiepolymerisatie; emulsiepolymerisatie levert vaak coatings, verven en lijmen. Afhankelijk van het soort monomeer en het gebruik kunnen de polymeren lineair of crosslinked zijn, wat de mechanische eigenschappen bepaalt. Initiatoren zoals AIBN of redoxsystemen worden gebruikt; om ongewenste polymerisatie tijdens opslag te voorkomen worden inhibitori zoals hydrochinon toegevoegd.

Toepassingen van acrylaten zijn onder meer coatings en verven, lijmen en sealants, kunststof- en textieltoepassingen, en in bepaalde hydrogel- en absorptiesystemen zoals superabsorberende polyacrylaten die in luiers en incontinentieproducten voorkomen. Ook in tandheelkundige en medische toepassingen komen acrylaten voor in sommige resins en verbindingen die in bindmiddelen worden gebruikt.

Veiligheid en milieu: monomeren van acrylaten kunnen huid- en oogirritatie veroorzaken en kunnen allergische contactdermatitis optreden bij langdurige blootstelling. Ze kunnen brandbaar zijn en polymerisatie kan exotherm verlopen; daarom wordt tijdens hantering vaak ventilatie en persoonlijke beschermingsmiddelen toegepast. In het milieu kunnen acrylaten relatief persistent zijn en vereisen zorgvuldige afvoer en verwerking.