afkorten

Afkorten is het proces waarbij een woord of uitdrukking wordt ingekort tot een kortere vorm. Dit gebeurt vaak om ruimte te besparen in geschreven teksten of om sneller te kunnen communiceren in notulen en berichten. Afkorten komt doorgaans voor in drie vormen: afkortingen, initialismen en acroniemen.

Een afkorting is een kortere vorm van een woord die meestal nog herkenbaar is, zoals bijv. voor bij voorbeeld of enz. voor en zovoort. Een initialisme (letterwoord) bestaat uit de eerste letters van meerdere woorden en wordt meestal uitgesproken als afzonderlijke letters, zoals t.a.v. (ten aanzien van) of NPO. Een acroniem is een afkorting die als één woord wordt uitgesproken, zoals laser of radar.

Spelling en leestekens rondom afkortingen verschillen door de tijd heen. Historisch werden afkortingen vaak met punten geschreven tussen letters (bijvoorbeeld a.u.b.); in moderne Nederlandse teksten ontbreekt die interpunctie vaker, en veel afkortingen staan zonder punten. Sommige afkortingen blijven in hoofdletters, andere gaan over naar kleine letters afhankelijk van de vorm en gevestigde conventie.

Gebruik en richtlijnen. In formele en vakmatige teksten wordt vaak bij de eerste vermelding de volledige uitdrukking vermeld, gevolgd door de afkorting tussen haakjes, zodat de lezer de betekenis kent (bijv. de Europese Unie (EU)). Consistentie binnen een tekst is belangrijk: kies één type afkorting en houd daar in het hele stuk aan vast. Afkortingen kunnen de leesbaarheid vergroten, maar moeten niet ten koste gaan van de duidelijkheid.