Zwangerschapsgebruik

Zwangerschapsgebruik verwijst naar het gebruik van alcohol, drugs, tabak en andere stoffen tijdens de zwangerschap. Het kan risico’s voor de gezondheid van de moeder en de ontwikkeling van de ongeboren baby vergroten. Preventie, vroegtijdige herkenning en passende begeleiding zijn essentieel.

Alcoholgebruik tijdens de zwangerschap kan leiden tot fetaal alcoholspectrumstoornissen, met fysieke afwijkingen, groeiproblemen en cognitieve of gedragsproblemen bij het kind. Er is geen bekende veilige hoeveelheid alcohol tijdens de zwangerschap.

Tabaksgebruik verhoogt de kans op vroeggeboorte, laag geboortegewicht en ademhalingsproblemen bij de pasgeborene; stoppen met roken wordt sterk aanbevolen. Roken kan ook de placenta beïnvloeden en de zuurstoftoevoer naar de baby verminderen.

Illegale drugs en misbruik van legale stoffen kunnen complicaties veroorzaken, zoals hoge bloeddruk, vroeggeboorte en afhankelijkheidsverschijnselen bij de pasgeborene (neonatale abstinentiesyndroom, NAS). Bij opioïdeafhankelijkheid kunnen medicamenteuze behandelingen zoals methadon of buprenorfine worden toegepast onder begeleiding van een arts.

Geneesmiddelen en kruidenmiddelen moeten altijd in overleg met een zorgverlener worden gebruikt tijdens de zwangerschap; sommige middelen zijn veilig in de juiste dosis, andere kunnen schadelijk zijn voor de ontwikkeling van de baby. Ook cafeïne-inname moet gematigd blijven; veel richtlijnen adviseren niet meer dan ongeveer 200 milligram per dag.

Screening naar middelengebruik hoort bij reguliere zwangerschapszorg. Een open, niet-oordelende benadering vergroot de kans op hulp en behandeling. Behandeling kan bestaan uit voorlichting, verslavingszorg, en ondersteuning bij stoppen met roken.

Tot slot is een gezonde zwangerschap afhankelijk van goede voeding, foliumzuur, vaccinaties en regelmatige prenatale zorg. Bij vragen of zorgen raadpleeg een verloskundige of arts.