Zeefanalyse

Zeefanalyse is een laboratoriummethode om de korRelverdeling van granulair materiaal vast te stellen. Het wordt breed toegepast bij zand, grind en andere bouwmaterialen, maar ook bij bodems in geotechniek en geologie. De belangrijkste uitkomst is de verdeling van de massa over de verschillende korrelgroottes, uitgedrukt als percentueel gewicht per zeef en als een gradatiecurve.

Procedureel wordt een representatief monster droogt tot constant gewicht en vervolgens in een stapel zeefjes geplaatst met afnemende openingsgrootte. Het monster wordt gedesolliciteerd door beweging of schudden zodat deeltjes door de zeven vallen tot ze hun route voltooien. Na een vastgestelde tijd wordt de massa die op elk zeef achterblijft en de massa in de onderliggende pan gewogen. De resultaten worden uitgedrukt als percentages van de totale massa en kunnen worden verwerkt in een cumulatieve passing-curve. Belangrijke karakteristieken voor interpretatie zijn percentielen zoals d10, d50 en d90, die aangeven welke korrelgroottes zich in de respectieve fracties bevinden.

Standards en toepassingen vormen een essentieel onderdeel van zeefanalyse. De methode wordt ondersteund door internationale normen en richtlijnen van organisaties zoals ASTM, ISO en EN, die voorschriften geven voor zefforma, testduur en rapportage. In de praktijk wordt ze vaak gebruikt voor kwaliteitscontrole van aggregaten, voor het beoordelen van bodemsamenstelling in civiele bouwprojecten en als basis voor gradatiemeting in weg- en constructieplanning.

Beperkingen omvatten gevoeligheid voor vocht en klei, die agglomeren en de resultaten kunnen vertekenen, evenals ongelijke schudwerking of beschadiging van breekbare korrels. Voor zeer fijne of kleverige materialen kunnen natte of alternatieve methoden noodzakelijk zijn.