Uitstotenvoornaam

Uitstotenvoornaam is een term in de taal- en communicatiewetenschap die verwijst naar de eerste voornaam die in een interactie wordt uitgesproken door een spreker of aanspreekpartner. Het concept wordt gebruikt om te analyseren hoe aanspreekvormen kiezen en hoe de uitspraak van een voornaam sociaal en pragmatisch functioneert in zowel menselijke als computergestuurde interacties.

Etymologie en betekenis: de term is samengesteld uit uitstoten, in de betekenis van “uitspreken” of “uitstoten”, en voornaam. Het is een relatief nieuw neologisme dat vooral in theoretische discussies over naamgebruik en aanspreekvormen in spraakinterfaces opduikt.

Toepassingsgebieden: in onderzoek naar spraakherkenning en steminterfaces speelt uitstotenvoornaam een rol bij het ontwerp van hoe systemen een gebruiker aanspreken en welke varianten van een voornaam worden herkend of gepresenteerd. In sociolinguïstisch onderzoek kan de nadruk liggen op keuze, toonhoogte en prosodie bij het uitspreken van de eerste naam, en op de sociale implicaties daarvan.

Voorbeeld: in een experiment met een virtuele assistent werd de uitstotenvoornaam geregistreerd als de eerste voornaam die de gebruiker bij het aanspreken hoort, bijvoorbeeld “Anna” of “Joris”, afhankelijk van de context en de taalinstellingen.

Zie ook: voornaam, aanspreekvorm, naamherkenning, spraakinterface.