Referentiearchitectuur

Referentiearchitectuur (RA) is een generieke, herbruikbare set modellen, normen en ontwerpprincipes die dient als basis voor de ontwikkeling van specifieke IT- en bedrijfsarchitecturen. Het beschrijft de structuur, de belangrijkste bouwstenen en hun onderlinge relaties, en bevat richtlijnen voor governance, standaarden en best practices die in meerdere projecten toepasbaar zijn.

Een RA biedt een referentiekader voor bedachte domeinen zoals bedrijfsprocessen, informatie, applicaties en technologie, vaak georganiseerd in lagen zoals business, informatie, applicatie en technologie. Daarnaast bevat het referentiedata, standaardcomponenten, interfaces, migratiepaden en conformiteitsregels. Doel is om uniformiteit, interoperabiliteit en herbruikbaarheid te bevorderen en om communicatie tussen betrokkenen te verbeteren.

In de praktijk functioneert een RA als een sjabloon waarmee projectteams bedrijfsdoelstellingen kunnen vertalen naar ICT-ontwikkelingen. Het is geen kant-en-klare oplossing, maar een verzameling opties, ontwerpkeuzes en constraints die aangepast kan worden aan de context en risico’s van een organisatie. Veelgebruikte benaderingen zijn onder meer gevestigde raamwerken zoals TOGAF, Zachman en ArchiMate, en in de Nederlandse context de Nederlandse Overheids Referentie Architectuur (NORA).

Voordelen van het gebruik van een RA zijn onder meer snellere ontwikkeling, betere afstemming tussen bedrijfs- en ICT-doelstellingen, en efficiëntere governance door herbruikbare patronen. Nadelen betreffen de mogelijkheid van overmatige rigiditeit en onderhoudsbelasting als de RA niet regelmatig geactualiseerd en afgestemd wordt op concrete behoeften. Toepassingsgebied omvat ondernemings- en sectorarchitectuur, migraties naar de cloud, integratie en data- en beveiligingsbeheer.