Neurolingwistyczne

Neurolingwistyczne programowanie (NLP) to zestaw praktyk i przekonań mających na celu poprawę komunikacji, uczenia się i zmian zachowań poprzez obserwację, naśladowanie skutecznych strategii myślenia i mowy. Zostało opracowane w latach 70. XX wieku przez Richarda Bandlera i Johna Grindera w USA. Swoje teoretyczne fundamenty opiera na przekonaniu, że język i procesy neurologiczne kształtują nasze zachowania; poprzez modyfikację sposobu mówienia, myślenia i percepcji można osiągnąć pożądane rezultaty.

Główne założenia obejmują: istnienie map rzeczywistości, które różnią się od rzeczywistego świata; rolę systemów reprezentacyjnych (wizualnych, słuchowych i kinestetycznych) w przetwarzaniu informacji; znaczenie budowania raportu (dopasowywanie nastroju rozmówcy); modelowanie skutecznych strategii myślenia oraz techniki takie jak kotwiczenie, reframing i prowadzenie. NLP kładzie również nacisk na szybkie nabywanie umiejętności poprzez modelowanie ekspertów.

Zastosowania obejmują coaching, szkolenia sprzedażowe, edukację i niektóre formy terapii i rozwoju osobistego. W praktyce NLP bywa promowane jako narzędzie podnoszenia efektywności komunikacyjnej, negocjacji i motywowania, choć nie jest uznawane za naukowo potwierdzoną terapię.

Kontrowersje i ocena naukowa: liczne przeglądy i badania wskazują na ograniczoną lub nieistniejącą przewagę NLP nad placebo czy innymi interwencjami; fundamentalne twierdzenia wymagają bardziej rygorystycznych badań. W wielu krajach certyfikacja NLP nie jest regulowana jako zawód medyczny; decyzje zdrowotne nie powinny opierać się wyłącznie na technikach NLP.

---