Monitoringsnetwerk

Monitoringsnetwerk is een term die wordt gebruikt om een gecoördineerd systeem van meetpunten, instrumenten en gegevensstromen te beschrijven waarmee een bepaald fenomeen in de loop der tijd en ruimte wordt waargenomen. Dergelijke netwerken zijn bedoeld om betrouwbare, schaalbare waarnemingen te leveren ter ondersteuning van wetenschappelijk onderzoek, beleid en operationele besluitvorming. Ze kunnen worden opgezet voor milieugerelateerde, volksgezondheids-, industriële of informatietechnologie-domeinen, onder andere.

Kerncomponenten omvatten een sensorlaag (sensoren en stations), een communicatielaag (gegevensoverdracht en netwerkinfrastructuur), een databeheerlaag (repositories, kwaliteitscontrole, metadata en standaarden) en een analyse- en visualisatielaag (hulpmiddelen voor verwerking, modellering en presentatie van resultaten). Governance-structuren definiëren verantwoordelijkheden voor onderhoud, gegevens-toegang en ethiek.

Voorbeelden van monitoringsnetwerken omvatten meteorologische en klimatologische netwerken, lucht- en waterkwaliteitsnetwerken, biodiversiteits- en ecologische monitoringsnetwerken, ziekte-surveillancenetwerken en IT- of industriële procesmonitoringnetwerken. Ze zijn vaak afhankelijk van gestandaardiseerde protocollen om data-compatibiliteit en vergelijkbaarheid over locaties en tijdsperiodes te waarborgen.

Voordelen zijn onder meer tijdige detectie van trends en anomalieën, verbeterde risicobeoordeling en evidence-based beleid. Uitdagingen zijn onder meer borging van datakwaliteit en continuïteit, calibratie en onderhoud van sensoren, interoperabiliteit van data, privacyzorgen en het waarborgen van duurzame financiering.

Zie ook: milieubewaking, volksgezondheidsbewaking, data-interoperabiliteit.