Kostprijs

Kostprijs is het totale bedrag aan kosten dat gepaard gaat met het vervaardigen van een product of het leveren van een dienst. Het omvat directe kosten zoals grondstoffen en directe arbeid, en indirecte kosten zoals overhead, huur, administratie en afschrijvingen. De kostprijs dient als basis voor prijszetting, voorraadwaardering en financiële verslaggeving.

Er bestaan verschillende berekeningsmethoden. Bij volkostprijsberekening (full costing) worden zowel directe als indirecte kosten aan de producten toegerekend, meestal via een kostendrager waarop overhead wordt verdeeld. Bij variabele kostprijsberekening (direct costing) worden alleen de variabele kosten toegerekend aan de kostprijs; vaste kosten blijven als periodieke lasten buiten de kostprijs. In de praktijk kan ook kostprijsberekening op basis van activity-based costing worden toegepast om overhead nauwkeuriger toe te wijzen.

Een belangrijk onderscheid is tussen kostprijs en verkoopprijs. De verkoopprijs is de prijs waartegen een product aan klanten wordt verkocht; de marge of brutowinst ontstaat door het verschil tussen verkoopprijs en kostprijs. De kostprijs kan per eenheid berekend worden en vormt vaak de basis voor voorraadwaardering in de balans, bijvoorbeeld op basis van gewogen gemiddelde kostprijs, FIFO of andere methoden.

In Nederlandse boekhouding en internationale normen kan de gebruikte methode voor het bepalen van de kostprijs variëren per sector en land. Een verandering in volume kan de toerekening van overhead beïnvloeden en zo de kostprijs per eenheid wijzigen.

Zie ook: verkoopprijs, brutowinst, kostprijscalculatie, voorraadwaardering.