Guidesysteem

Guidesysteem, of geleidingssysteem, is een mechanische constructie die beweging van een onderdeel langs een vooraf bepaald pad constrainst en geleidt. Het doel is lage wrijving, hoge stijfheid en nauwkeurige, herhaalbare positionering bij belasting en snelheid. Guidesystemen worden veel toegepast in machinebouw, automatisering, optische instrumentatie en apparatuur waar preciso en voorspelbare beweging vereist is.

Een guidesysteem bestaat doorgaans uit twee hoofdonderdelen: een geleidingselement (zoals een rail of geleidebaan) en een draagstuk (carriage, blok) waarin lagers of wielen zijn ingebouwd die langs de geleiding bewegen. Koppelvlakken kunnen ballen-, rollers- of schuiflageringen omvatten. Daarnaast komen vaak afdichtingen, smering en voorbelasting (preload) voor om wrijving en speling te beheersen.

Er zijn verschillende typen geleidingssystemen. Lineaire geleiding met kogellagers of rollen biedt hoge belastbaarheid en nauwkeurigheid. Dovetail- en vlakke slides worden veel gebruikt voor compacte toepassingen. In precisie- en optische toepassingen kunnen ook speciale oplossingen met lage wrijving of schroefgeleidingen voorkomen. Modernes systemen combineren vaak precisiegeleiding met controle- en monitoringsmogelijkheden voor positionering op microniveau.

Toepassingen zijn onder meer CNC-machines, 3D-printers, robotarmen, pick-and-place systemen, medische apparatuur en camera-sliders. Belangrijke ontwerpkeuzes betreffen belasting, bewegingssnelheid, gewenste stijfheid en backlash, evenals installatie-, afstelling- en onderhoudsbehoeften zoals smering en stof- en oxidiebescherming.

Zie ook: lineaire geleiding, kogelgeleiding, rail-and-carriage systemen.