Foutenanalyse

Foutenanalyse is een systematische benadering om fouten te onderzoeken met als doel de oorzaken vast te stellen en maatregelen te nemen die de werking, prestaties of leeruitkomsten verbeteren.

In onderwijscontexten richt foutenanalyse zich op leerlingenwerk en leerprocessen. Door foutpatronen en misconcepties te analyseren kunnen instructie en feedback worden aangepast, waardoor het leerproces gerichte ondersteuning krijgt.

In engineering en kwaliteitszorg wordt foutenanalyse toegepast voor veiligheid en betrouwbaarheid, via root-cause analysis, failure mode and effects analysis (FMEA), en visuele hulpmiddelen zoals Ishikawa-diagrammen. Methoden als 5-why en Pareto-analyses worden vaak ingezet.

In statistiek en data-analyse onderzoekt men fouten in modellen en metingen; aandachtspunten zijn residuen, bias, variatie en misspecificatie. Verificatie gebeurt met maatstaven als MAE en RMSE en via cross-validatie.

Een generieke werkwijze omvat het verzamelen van foutdata, classificeren van fouten, zoeken naar patronen en hypothesen over oorzaken, het testen van interventies, en het evalueren van effecten op prestaties of leerresultaten.

Uitdagingen zijn onder meer contextafhankelijkheid van fouten, beperkte of vertekenende data, subjectiviteit in classificatie, en het gevaar van overgeneralisatie. Een multidisciplinaire benadering versterkt de validiteit.

Zie ook kwaliteitszorg, root-cause analysis en learning analytics.