Calciumconcentraties

Calciumconcentraties verwijzen naar de hoeveelheid calcium in een bepaalde ruimte of vloeistof. In de biologie is calcium een cruciale regulator voor botvorming, spierfunctie en neurale signaaltransductie. De concentratie varieert tussen compartimenten zoals bloed, cellen en bot.

In het bloedplasma bedraagt de totale calciumconcentratie normaal ongeveer 2,20–2,60 mmol/L (8,8–10,4 mg/dL). Een deel is gebonden aan proteïnen (voornamelijk albumine) en complexen; een deel bestaat uit geïoniseerd Ca2+, dat fysiologisch actief is en doorgaans 1,10–1,30 mmol/L bedraagt. Een lage albumine kan de totale calcium verlagen zonder verandering van het geïoniseerde calcium.

Regulatie gebeurt via parathyroïd hormoon (PTH), calcitonine en actieve vitamine D (calcitriol). PTH verhoogt het serumcalcium via botafbraak, terugresorptie in de nieren en stimulatie van calcitriol-activatie; calcitonine verlaagt het calciumniveau; vitamine D vergroot de darmabsorptie van calcium. Intracellulair calcium is veel lager dan in het plasma, ongeveer 100 nM in het cytosol, en dient als signaalmolecule; calcium wordt ook opgeslagen in het endoplasmatisch reticulum en vrijgegeven bij triggers.

Clinisch gezien zijn afwijkingen in calciumconcentraties belangrijk bij hypo- of hypercalcemie en kunnen ze wijzen op aandoeningen zoals hyperparathyreoïdie, maligniteiten of nierfunctieproblemen. Metingen omvatten totaal calcium en geïoniseerd calcium; interpretatie hangt af van factoren zoals albumine, pH en leeftijd. Diagnose en behandeling richten zich op het herstellen van calciumhomeostase en het achterhalen van de onderliggende oorzaak.