Bodemdruk

Bodemdruk, in de geotechniek ook wel druk van de bodem genoemd, verwijst naar de druk die de bodem uitoefent op een structuur of op een punt in de grond. Er wordt onderscheid gemaakt tussen verticale bodemdruk door de overliggende grond en laterale aarddruk op voorwerpen zoals damwanden en fundamenten.

Verticale bodemdruk ontstaat door het gewicht van de bovenliggende bodem (overburden). De verticale normaalkracht per oppervlakte-eenheid, sigma_v, is ongeveer gelijk aan γ h, waarbij γ het eenheidsgewicht van de bodem is en h de diepte onder het maaiveld. Bij verzadigde gronden is γ doorgaans hoger dan bij onverzadigde. Deze druk heeft invloed op fundamenten en vloerconstructies en kan variëren met vochtgehalte, samenstelling en de aanwezigheid van water.

Laterale aarddruk is de druk in de horizontale richting tegen een structuur. Die druk hangt af van de beweging van de constructie en wordt vaak berekend met theorieën zoals Rankine of Coulomb. Er bestaan verschillende toestanden: actieve aarddruk (de grond beweegt weg van de constructie en verlaagt de druk), passieve aarddruk (de grond beweegt naar de constructie en verhoogt de druk) en de rustende toestand (de grond vertoont een zekere druk zonder beweging, K0). De werkelijke druk wordt beïnvloed door materiaaleigenschappen zoals cohesie, frictiehoek en de waterdruk van de ondergrond.

Toepassingen omvatten het ontwerp van funderingen, damwanden, kelders, tunnels en taluds, evenals de beoordeling van de stabiliteit van steile gronden. Ontwerpmethoden combineren theoretische modellen (Rankine, Coulomb) met empirische gegevens en, indien nodig, numerieke methoden zoals eindige-elementen. Zie ook geotechniek, aarddruk en fundamenten.