Beveiligingsautomaten

Beveiligingsautomaten zijn elektrische beschermingsapparaten die in een verdeelkast worden toegepast om een elektrisch circuit automatisch los te koppelen bij abnormale stroomomstandigheden. Hun belangrijkste doel is schade aan kabels en apparatuur te voorkomen, brandgevaar te verminderen en de veiligheid te vergroten.

In een laagspanningsinstallatie (meestal 230/400 V) beschermen beveiligingsautomaten tegen overbelasting en kortsluiting. Ze bestaan uit een warm- en magnetisch mechanisme: bij overbelasting zorgt een warmte-element voor uitschakeling na verloop van tijd, bij kortsluiting trekt een magnetisch deel de contacten direct los. Dit maakt ze snel en betrouwbaar. Sommige beveiligingsautomaten bieden ook aardlekbescherming in combinatie met overbelasting, bekend als RCBO’s (RCD + MCB).

Er zijn verschillende typen. Miniatuur circuitenkasten (MCB’s) beschermen tegen overbelasting en kortsluiting in huishoudelijke en zakelijke installaties. Voor zwaardere toepassingen bestaan MCCB’s (molded case circuit breakers). Daarnaast bestaan gecombineerde apparaten die zowel kortsluit- en overbelastingsbescherming als aardlekbescherming bieden. Beveiligingsautomaten worden vaak aangeduid met trip-curves zoals type B, C of D, die aangeven bij welk veelvoud van de nominale stroom ze zullen uitschakelen (bijv. B voor lagere fault currents, C en D voor hogere fault currents).

Veilig ontwerp vereist afstemming op de installatie volgens normen zoals IEC/EN 60898-1 en IEC/EN 60947-2. De apparaten worden op DIN-rail gemonteerd in verdeelkasten en in serie met de te beschermen kabel aangesloten. Veel RCD’s bieden een testknop voor periodieke controle. Regelmatig onderhoud en tijdige vervanging bij defect zijn essentieel voor blijvende veiligheid.

---