Autoreceptory

Autoreceptory to receptory znajdujące się na zakończeniach presynaptycznych tego samego neuronu, który uwalnia dany neurotransmiter. Służą one jako element sprzężenia zwrotnego ujemnego, regulując zarówno uwalnianie, jak i syntezę neuroprzekaźników. W odróżnieniu od autoreceptorów, które reagują na neurotransmiter uwalniany przez ten sam neuron, heteroreceptory odpowiadają na mediatory uwalniane przez inne neurony.

Lokalizacja i mechanizm działania pozostają kluczowe dla roli autoreceptorów. Najczęściej występują na presynaptycznych zakończeniach, czasem także na soma i dendrytach neuronów presynaptycznych. Wiążące się z nimi receptory zwykle należą do rodzin G-protein-coupled receptors (Gi/Go), co prowadzi do zmniejszenia napływu Ca2+ i obniżenia uwalniania neurotransmiterów. Mogą także hamować enzymy związane z syntezą neuroprzekaźników, co wpływa na ich poziom w synapsie. W zależności od układu nerwowego aktywują także inne mechanizmy regulacyjne.

Przykłady obejmują dopaminowe D2 autoreceptory, serotoninowe 5-HT1B/1D, noradrenergiczne alfa-2, cholinergicze M2 oraz w pewnych kontekstach receptory GABA-B. Działanie autoreceptorów ma istotne znaczenie dla tonusu układu nerwowego, adaptacji do długotrwałej stymulacji lekowej oraz regulacji procesów takich jak sen, nastrój i motywacja.

Znaczenie kliniczne obejmuje modulowanie odpowiedzi na farmaceutyki, w tym agonistów i antagonistów receptorów presynaptycznych, desensytyzację i downregulację receptorów oraz wpływ na skuteczność terapii antydepresyjnej i przeciwlękowej.