zwroty

Zwroty to grupa wyrażeń składających się z dwóch lub więcej słów, które funkcjonują jako ustalone jednostki semantyczne w języku polskim. W praktyce obejmują idiomy, stałe zwroty (formuły) oraz kolokacje, także zwroty grzecznościowe i konwencjonalne formuły korespondencyjne. Pojęcie to jest szerokie i zwykle odnosi się do wyrażeń o znaczeniu charakteryzującym się odrębną odsumą znaczeń poszczególnych słów.

Zwroty dzielą się na kilka klas: zwroty idiomatyczne (na przykład "mieć coś na uwadze" – znaczenie nie wynika z dosłownego znaczenia słów), zwroty kolokacyjne (słowa często występujące razem, np. "zrobić projekt"), zwroty stałe (np. "na dzień dobry", "po pierwsze"), zwroty grzecznościowe i formuły korespondencyjne (np. "Szanowni Państwo", "Z poważaniem"). Do pojęcia zwrotów zalicza się także przysłowia i krótkie utarte sentencje.

Znaczenie: dla użytkowników języka poznanie typów zwrotów zwiększa naturalność i płynność wypowiedzi, a także dopasowanie do rejestru i kontekstu. Dla uczących języka polskiego opanowanie zwrotów często obejmuje naukę zestawów przydatnych w sytuacjach codziennych, formalnych i w piśmie. W językoznawstwie zwroty stanowią przedmiot badań nad frazeologią, czyli zbiorami ustalonych konstrukcji językowych.

Zobacz także: frazeologia, idiomy, kolokacje, zwroty grzecznościowe, formuły korespondencyjne.