zobowizywanie

Zobowiązywanie, w kontekście prawa, odnosi się do procesu tworzenia prawnie wiążących obowiązków między podmiotami. Zobowiązanie to więc taki stan rzeczy, w którym jeden podmiot (dłużnik) jest zobowiązany do spełnienia określonego świadczenia na rzecz innego podmiotu (wierzyciela). Termin ten bywa używany wymiennie z pojęciem zobowiązania, choć w praktyce często podkreśla się sam akt tworzenia zobowiązania.

Zobowiązania powstają na skutek różnych źródeł. Najważniejsze to umowy (kontrakty), w których strony uzgadniają wzajemne świadczenia, oraz czynności prawne, takie jak uznanie długu czy doręczenie oświadczenia woli prowadzące do skutków prawnych. Zobowiązania mogą również wynikać z przepisów prawa, np. z odpowiedzialności za szkody lub obowiązków wynikających z ustawy. W polskim systemie prawnym zobowiązania należą do gałęzi prawa cywilnego.

Główne elementy zobowiązania to podmiot (wierzyciel i dłużnik), przedmiot (świadczenie, które ma być spełnione), treść oraz forma, która w niektórych przypadkach wymaga szczególnych rygorów (np. pisemnej formy niektórych umów). Wykonanie zobowiązania musi być zgodne z prawem i dobrymi obyczajami; naruszenie zobowiązania uprawnia wierzyciela do dochodzenia roszczeń, takich jak odszkodowanie, wykonanie świadczenia czy, w niektórych sytuacjach, rozwiązanie umowy.

Zobowiązywanie jest kluczowym pojęciem prawa zobowiązań i służy normowaniu obrotu gospodarczego oraz ochronie interesów stron transakcji. W polskim systemie prawnym regulują je przede wszystkim przepisy kodeksu cywilnego.