yüzeylerinde

Yüzeylerinde, Türkçe’de yüzey (surface) kelimesinin çoğul sahiplik eki -leri ile bağlanmış ve locatif eki -nde ile son bulan bir sözcük yapısıdır. Bu fiil-madde, yüzey + ler (çoğul) + i (3. çoğul sahiplik) + nde (lokal/yer belirten ek) dizilimiyle oluşur. Sonuç olarak yüzeylerinde ifadesi, “on their surfaces” ya da “on the surfaces of them” anlamına gelir. Bu form, çoğunlukla birden çok varlığın yüzeyleriyle ilgili gözlem, durum ya da niteleme yapılırken kullanılır.

Kullanım açısından yüzeylerinde, belirli bir grup ya da nesnenin yüzeylerine dair durumları ifade etmek için tercih edilir. Eğer sahipliğin kim olduğu belirtilmezse, sade yüzeylerde veya çoğul sahiplik yoksa yüzeylerde kullanılır (örneğin yüzeylerde, yüzeyler üzerinde). Bu ekler Türkçe’de sözcüklerin anlamını ve konumunu değiştirmek için eklemeli bir yapının örneğidir; yer belirten ekler, isimden önce veya sonra gelen eklerle bağlamı netleştirir.

Örnekler:

- Gezegenlerin yüzeylerinde buz izleri bulundu.

- Bitkilerin yüzeylerinde yağ damlacıkları görüldü.

- Modüllerin yüzeylerinde çatlaklar tespit edildi.

Bu yapı, bilimsel metinlerde özellikle mikroorganizmaların, malzeme yüzeylerinin veya doğal yüzeylerin konumunu belirtirken sıkça karşılaşılır ve Türkçe’nin zengin ek sisteminin tipik bir örneğidir.