trójglicerydy

Trójglicerydy (TG) to chemicznie trójestrowy ester glicerolu z trzema kwasami tłuszczowymi. Stanowią jeden z głównych składników tłuszczów w diecie i najważniejszy materiał zapasowy energii w organizmie. W tkance tłuszczowej gromadzone są jako krople tłuszczu, które mogą być uwalniane i używane przez inne narządy w razie zapotrzebowania energetycznego.

Trójglicerydy są transportowane we krwi głównie w lipoproteinach chylomikronach (po posiłku) oraz VLDL (z wątroby). Dzięki temu stanowią plastywne źródło energii dla tkankek, gdy kwasy tłuszczowe są uwalniane z cząsteczek lipoprotein i przenoszone do komórek.

Metabolizm triglicerydów zaczyna się w jelicie, gdzie lipaza trzustkowa rozkłada TG do kwasów tłuszczowych i monoacyloglicerolu. W enterocytach następuje ponowne estryfikowanie i tworzenie chylomikrionów, które trafiają do krążenia. W śródbłonku naczyń lipoprotein lipaza uwalnia kwasy tłuszczowe do tkanek, a reszta lipoprotein może być wychwytywana przez wątrobę i ponownie magazynowana lub przekształcana.

Wysoki poziom trójglicerydów we krwi jest czynnikiem ryzyka chorób sercowo-naczyniowych; bardzo wysokie wartości mogą prowadzić do ostrego zapalenia trzustki. Zakresy referencyjne zwykle podawane są w mmol/L: normalne poniżej ok. 1,7 mmol/L (około <150 mg/dL), granicznie wysokie 1,7–2,2 mmol/L, wysokie powyżej 2,3 mmol/L.

Czynniki ryzyka obejmują nadwagę, otyłość, cukrzycę typu 2, nadużywanie alkoholu i wysokokaloryczną dietę. Leczenie zaczyna się od zmian stylu życia: utrata masy ciała, regularna aktywność fizyczna, ograniczenie alkoholu. W razie potrzeby stosuje się leki obniżające TG, takie jak fibraty i kwasy tłuszczowe omega-3.