zapotrzebowania

Zapotrzebowanie (w formie zapotrzebowania, liczba mnoga zapotrzebowania) to pojęcie używane w ekonomii, logistyce i planowaniu produkcji, odnoszące się do ilości dóbr, energii lub innych zasobów, które są potrzebne do realizacji określonych celów. Może dotyczyć zapotrzebowania rynkowego, wewnętrznego w organizacji lub zapotrzebowania na materiały i surowce niezbędne do produkcji.

W praktyce zapotrzebowanie obejmuje zarówno popyt na dobra konsumpcyjne, jak i zapotrzebowanie na materiały w procesach wytwórczych. W kontekście zarządzania łańcuchem dostaw i produkcji często wyodrębnia się zapotrzebowanie materiałowe, energii lub usług. Zapotrzebowanie nazywane jest często na podstawie planów sprzedaży, zamówień klientów oraz prognoz, a jego rzetelność zależy od jakości danych, sezonowości, trendów rynkowych i opóźnień w dostawach.

W przedsiębiorstwie zapotrzebowanie jest kluczowym elementem planowania zapotrzebowania materiałowego (MRP) oraz zarządzania zapasami. Celem jest ustalenie, które i kiedy materiały powinny być zamówione lub wyprodukowane, uwzględniając czynniki takie jak dostępność dostaw, koszty utrzymania zapasów oraz lead times. Zapotrzebowanie może być jawne (związane z zamówieniami) oraz prognozowane (na przyszłe okresy), a jego różnica wpływa na decyzje o zakupach i produkcji.

Zapotrzebowanie bywa także używane w kontekście energetycznym, budżetowym i publicznym, gdzie opisuje zapotrzebowanie na energię, finansowanie lub usługi publiczne. Synonimy i bliskoznaczniki to popyt (szerszy, rynkowy) oraz potrzeba jako ogólne zapotrzebowanie.