termsgeçmek

Termsgeçmek, Türkçe’de türetilmiş bir kavram olarak, özellikle teknik veya alanla sınırlı kelimelerin günlük dile geçişi sürecini tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Kelime, terim (kavram veya sözcük) ile geçmek (geçiş yapmak) köklerinden oluşur ve dilbilim ile terminoloji çalışmaları bağlamında gündeme gelir. Geniş anlamda termsgeçmek, jargonun veya teknik terimlerin sık kullanılabilir hale gelmesiyle kelime dağarcığına yayılmasını ifade eder; dar anlamda ise daha çok teknik terimlerin sadeleşmesi yönünde bir dönüşümü işaret edebilir.

Köken ve kullanım açısından termsgeçmek, çağdaş Türk dilbiliminin ve dijital medya tartışmalarının odaklandığı bir fenomene karşılık gelir. Literatürde henüz yaygın bir kabul görmeyen bu kavram, terimlerin toplum genelinde anlaşılır hale gelmesini inceleyen çalışmalar için bir analiz etiketine dönüştürülebilir. Resmi sözlüklerde yer almayan bir terim olması nedeniyle kullanımı ve tanımı zamanla değişebilir; bağlama göre farklı anlamlar kazanabilir.

Kullanım örnekleri, kavramın iki yönünü gösterebilir. Birincisi, teknik terimlerin günlük dile geçişini betimlerken: “Bu rapordaki istatistik terimlerinin termsgeçmesi, okuyucuların kavramları daha kolay anlamasına yol açtı.” İkincisi ise terminology yönetimi bağlamında: “Eğitim materyallerinde terimlerin termsgeçmesi, ulaşılabilirliği artırır fakat teknik doğruluğun korunması gerekir.” Bu kavram, semantic shift (anlamsal kayma), borrowing (ödünç alma) ve jargonun doğalleşmesi gibi konularla ilişkili olarak ele alınır.

Sınırlıklar: termsgeçmek, yeni bir terim olduğu için kullanımı ve kabulü değişkendir; ilerleyen çalışmalarda desteğe ve tutarlı bir tanıma ihtiyaç vardır.