szacunek

Szacunek to pojęcie moralne i społeczne określające pozytywną postawę wobec drugiego człowieka, grupy lub wartości. W języku potocznym oznacza uznanie wartości, praw i godności innych oraz gotowość do traktowania ich z należytą powagą i ostrożnością. Szacunek może być kierowany wobec osób (szacunek do człowieka), instytucji (szacunek dla prawa) lub idei (szacunek dla różnych poglądów).

Wyrażanie szacunku obejmuje m.in. uprzejmy język, uważne słuchanie, przestrzeganie granic osobistych, akceptację odmienności oraz unikanie poniżania lub lekceważenia. W wielu kręgach kulturowych i społecznych jest fundamentem zaufania i współpracy, także w miejscu pracy, w rodzinie i w edukacji.

Rola szacunku bywa różna w zależności od kontekstu: formy adresowania (Pan/Pani vs ty), etykieta, czy normy etyczne. Szacunek nie musi oznaczać zgody, lecz uznanie prawa drugiej strony do własnych przekonań. W języku polskim szacunek jest blisko związany z pojęciem grzeczności i uprzejmości, lecz obejmuje także aspekt oceny wartości i praw drugiego człowieka. Jego przeciwieństwem jest brak szacunku, pogarda lub lekceważenie.

Najczęściej mówi się o szacunku w kontekście relacji międzyludzkich, praw człowieka oraz etyki zawodowej. Etymologicznie pochodzi od czasownika szanować i odzwierciedla ideę wartościowania drugiego człowieka.