szacharóz

Szacharóz, znany również jako cukier stosowany w gospodarstwie domowym, jest disacharydem złożonym z cząsteczek glukozy i fruktozy, połączonych wiązaniem α-D-glukozy-(1→2)β-D-fruktozy. Wzór sumaryczny to C12H22O11. Jest cukrem nieredukującym, co wynika z tego, że oba końcowe anomerowe atomy uczestniczą w wiązaniu.

Cechy chemiczne i fizyczne szacharozu obejmują wysoką rozpuszczalność w wodzie, krystaliczną strukturę i wysoką kremhlodność w stanie stałym. Temperatura topnienia wynosi około 186°C, a w wysokich temperaturach może ulegać karamelizacji.

Główne źródła szacharozu to rośliny słodzące, zwłaszcza trzcina cukrowa i buraki cukrowe. Produkcja polega na ekstrakcji soku roślinnego, oczyszczaniu, koncentracji i krystalizacji, co prowadzi do otrzymania czystego cukru kryształowego.

Zastosowania szacharozu obejmują szerokie zastosowanie jako słodzik spożywczy. Używany jest w przemyśle spożywczym do produkcji napojów, wypieków, dżemów i karmelu. Jest źródłem energii i ponadto pełni funkcję nośnika smaków i tekstury w wielu produktach.

Metabolizm i wartości odżywcze: szacharoz dostarcza 4 kcal na gram i nie zawiera innych składników odżywczych. Po spożyciu ulega hydrolizie przez enzym sukrazy do glukozy i fruktozy, które wchłaniają się w jelicie cienkim i są metabolizowane odpowiednio w różnych drogach.

Uwagi zdrowotne i przechowywanie: nadmierne spożycie szacharozu wiąże się z ryzykiem próchnicy, otyłości i zaburzeń gospodarki węglowodanowej. Przechowywać w suchym, chłodnym miejscu; w wysokich temperaturach może ulegać karamelizacji lub rozkładowi.

---