standaardpublicaties

Standaardpublicaties is een verzamelterm die verwijst naar publicaties die worden vervaardigd volgens vaste normen en formats om consistentie, interoperabiliteit en lange termijn toegankelijkheid te bevorderen. De term wordt in bibliotheek-, archief- en onderzoeksomgevingen gebruikt en omvat zowel officiële documenten als onderzoeksrapporten en vakpublicaties die volgens uniforme sjablonen en metadata-eisen worden opgemaakt.

Kenmerken van standaardpublicaties zijn onder meer: gestandaardiseerde metadata (titel, auteur, datum, versie, uitgever, DOI/ISBN, taal), gebruik van identificeerbare versies en persistent identifiers, en een vast sjabloon voor lay-out en citatie. Ze worden vaak geleverd met licentie-informatie en verwijzingsstijlen om hergebruik en citatie te vergemakkelijken. Metadata kunnen worden uitgewisseld via gestandaardiseerde formats zoals Dublin Core, MODS of schema.org, en het gebruik van archiveringsvriendelijke formaten zoals PDF/A of XML-tenzij anderszins gespecificeerd.

Toepassingsgebieden zijn onder meer universitair onderzoekswerk, beleids- en rapportdocumenten, standaarddocumentatie in bedrijfs- en overheidsomgevingen, en publicaties die onderdeel uitmaken van een bibliografische of archiveringsinfrastructuur. Het doel is betere vindbaarheid, betrouwbaarheid, citatie en preservatie over de tijd heen.

Standaardpublicaties hangen samen met bredere standaarden en open- en long-term preservation-disciplines. Ze worden ondersteund door bibliotheek- en onderzoeksinstellingen, uitgevers en standaardisatieorganisaties die richtlijnen en sjablonen verzorgen. In de praktijk sluiten ze aan bij metadata- en preservatiepraktijken en bij regels rond openbaarheid en auteursrechten.