ruimtesonde

Een ruimtesonde is een onbemand ruimtevaartuig dat is ontworpen om de ruimte te verkennen, wetenschappelijke metingen uit te voeren en de verzamelde gegevens naar de aarde te zenden. Ruimtesondes kunnen verschillende rollen vervullen: ze kunnen in een baan om de aarde cirkelen (orbital sondes), naar andere hemellichamen reizen als interplanetaire sondes, of langs kometen en asteroïden vliegen. Soms brengen ze ook landers of rovers mee om het oppervlak te onderzoeken, of voeren ze atmosferische metingen uit en verzamelen ze data over magnetosferen, radiatie of kosmische straling.

Typen ruimtesonden variëren sterk in doel en ontwerp. Orbital sondes blijven in een arterisbaan rond een planeet of maan, interplanetaire sondes reizen buiten de aardse ligging naar andere planeten of kometen, flyby-sondes doen sluipende passes om data te verzamelen zonder te landen, en landers of rovers verkennen het oppervlak zelf. Sommige missies zijn gericht op het terughalen van monsters of materiaalmonsters, wat bekend staat als sample-return missies. De instrumentatie omvat meestal sensoren voor foto- en spectroscopie, atmosferische analyse, geochemische metingen, magnetometrie en deeltjesstraling.

Communicatie met de aarde gebeurt via radiogolven, waarbij de sondes functies en gegevens doorgeven aan grondstations. De ontwikkeling omvat ontwerp, bouw, tests, lancering en een missiebeleidsplan; de duur van sondemissies varieert van enkele maanden tot tientallen jaren.

Van de vroege Pioneer- en Mariner-missies tot moderne Voyager-, Cassini-Huygens-, Rosetta- en New Horizons-missies laten ruimtetechnologie en instrumentatie ons begrip van het zonnestelsel en daarbuiten aanzienlijk toenemen.