pozabankowe

Pozabankowe to określenie używane w sektorze finansów do opisu działalności i podmiotów, które świadczą usługi finansowe bez posiadania licencji bankowej lub bez bycia bankiem. W odróżnieniu od tradycyjnych banków, które przyjmują depozyty i udzielają kredytów na szeroką skalę, podmioty pozabankowe skupiają się na wybranych funkcjach finansowych lub obsługują kredytowanie poza balance sheet.

Do pozabankowych form finansowania należą między innymi: firmy pożyczkowe udzielające kredytów konsumenckich, firmy leasingowe i faktoringowe, mikrofinanse; instytucje płatnicze i emitenci pieniądza elektronicznego (e-money); platformy pożyczkowe peer-to-peer; a także fintechy oferujące usługi kredytowe, inwestycyjne lub ubezpieczeniowe poza bankiem.

Regulacja i ochrona konsumenta: w Polsce pozabankową działalność nadzoruje Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) oraz inne właściwe organy w zależności od obszaru działalności, na przykład w zakresie usług płatniczych, emisji pieniądza elektronicznego czy pośrednictwa ubezpieczeniowego. Do obowiązków należą m.in. jasne informowanie o kosztach, warunkach umów i zasadach przetwarzania danych. Należy pamiętać, że depozyty pozabankowe nie są objęte ochroną gwarancji depozytów.

W szerszym, europejskim kontekście pozabankowe formy finansowania uzupełniają banki, wspierają mikroprzedsiębiorstwa i osoby z ograniczoną historią kredytową oraz rozwijają usługi płatnicze i fintech. Ryzyko obejmuje wyższe koszty kredytu, większą różnorodność jakości usług i różnice w ochronie konsumenta w porównaniu z bankami.

Zobacz także: pożyczki pozabankowe, instytucje pozabankowe, fintech, faktoring, leasing.