postsynaptycznymi

Postsynaptyczny odnosi się do strony postsynaptycznej synapsy, czyli do komórki odbierającej sygnał po uwolnieniu neuroprzekaźnika z zakończenia presynaptycznego. W chemicznych synapsach sygnał przekazywany jest poprzez neurotransmitery uwalniane do szczeliny synaptycznej i wiązanie ich z receptorami na błonie postsynaptycznej, co wywołuje odpowiedź w komórce postsynaptycznej.

Strukturalnie na błonie postsynaptycznej znajduje się postsynaptyczna gęsta (PSD) – złożony zestaw receptorów i białek scaffoldingowych, które organizują sygnalizację i lokalizują receptory w bliskim otoczeniu szczeliny synaptycznej. To umożliwia szybki i precyzyjny przekaz sygnału do wnętrza komórki.

Najważniejsze typy receptorów postsynaptycznych to jonotropowe (np. AMPA, NMDA, GABA_A, receptorów glicynowych) i metabotropowe (np. mGluR, różne receptory związane z G-protein). Wiązanie neurotransmitera otwiera kanały jonowe lub aktywuje kaskady sygnałowe, generując potencjały postsynaptyczne: EPSP, które depolaryzują błonę, i IPSP, które ją hiperpolaryzują.

Funkcja postsynaptyczna polega na sumowaniu sygnałów w dendrytach i w soma, co decyduje o ostatecznym wyniku pobudzenia neuronu. Plastyczność postsynaptyczna obejmuje zmiany ilości lub skuteczności receptorów (np. wstawianie receptorów AMPA), co prowadzi do LTP i LTD, stanowiących podstawę uczenia się i pamięci.

Zrozumienie roli strony postsynaptycznej jest kluczowe dla poznania działania układów nerwowych, a dysfunkcje receptorów postsynaptycznych często wiążą się z zaburzeniami neurologicznymi i psychiatrycznymi.