overdreigingen

Overdreigingen is een term die in het Nederlands wordt gebruikt om communicatie te beschrijven waarbij een dreiging extremer wordt voorgesteld dan door bewijs of analyse wordt ondersteund. Het woord combineert het voorvoegsel over- met dreiging, wat veronderstelde ernst of waarschijnlijkheid aanduidt. In media, politiek en risicoanalyse verwijst overdreiging naar uitspraken of berichten waarin de kans of impact van een gevaar buitenproportioneel wordt benadrukt.

Toepassingsgebieden zijn onder meer politiek debat, nieuwsmedia en veiligheids- en risicobeoordeling. In deze context kan overdreiging voortkomen uit pogingen om te waarschuwen, publiek te mobiliseren of legitimiteit te versterken. Taalanalyses letten op overdreven aannames over waarschijnlijkheid, onrealistische scenario’s of een escalatie van angst en emoties.

Effecten en kritiek: overdreigingen kunnen bewust of onbewust zijn; ze kunnen publieke angst opwekken en middelen verkeerd toewijzen of beleidsreacties overmatig versterken. Daarnaast kan herhaaldelijk overdrijven leiden tot verlies van vertrouwen bij het publiek en tot irritatie bij beleidsmakers. Voorstanders van waarschuwingspraktijken stellen dat voorzichtigheid in het licht van onzekerheid soms gerechtvaardigd kan zijn, maar benadrukken dat zorgvuldige communicatie juist betrouwbaarheid bevordert.

Zie ook: overdrijving, risicocommunicatie, schrik- of scare-tactieken, sensationalisme.