meclisleri

Meclisleri, Türkçe’de meclis kelimesinin çoğul ve iyelik ekleriyle türemiş bir formudur ve “their councils” ya da “their assemblies” anlamına gelir. Kelime kök olan meclis, resmi bir toplantı, kurul veya yasama organı demektir. -ler çoğul anlamı verir, -i ise 3. tekil çoğul iyelik ekidir; böylece meclisleri, “onların meclisleri/kurulları” anlamına gelir. Bağımsız olarak kullanıldığında meclisleri, genelde birden fazla meclisi ifade eder; bağlama göre özel sahipliğe işaret eder.

Meclis kavramı, Türkiye’de hem ulusal hem de yerel düzeyde kullanılan çeşitli kurulları kapsar. En bilinen örnek, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) olan ulusal yasama meclisidir. Yerel düzeyde ise belediye meclisi veya il meclisi gibi yapılar söz konusudur. Meclisler, üyelerinin seçimi veya atanmasıyla oluşur ve toplantılar yoluyla yasa yapma, bütçe onaylama, yürütmeyi denetleme ve politikaları belirleme gibi işlevler üstlenir. Ayrıca komisyonlar, oturumlar ve dinleyişler aracılığıyla kararlar alabilirler ve kararlar ile meclis kararları (resmi kararlar, kararnameler) üretilir.

Tarihsel olarak Osmanlı İmparatorluğu döneminde de Meclis adı taşıyan yerleşimler kullanılmıştır; örneğin Meclis-i Mebusan, 19. yüzyılda kurulan ve Meclis adıyla anılan meclislerden biridir. Günümüzde “meclisleri” ifadesi, birden çok meclisin sahipliğini belirtirken ya da bağlam gereği söz konusu meclislerin toplandığı veya kararlarının alındığı durumları işaret etmek için kullanılır.

see also: meclis, TBMM, belediye meclisi, meclis kararları, meclis-i mebusan (tarihsel bağlam)