kondycjonowania

Kondycjonowanie to proces uczenia się, w wyniku którego organizm nabywa nowe zachowania lub reaguje na bodźce w określony sposób. W psychologii wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje: kondycjonowanie klasyczne i kondycjonowanie operantowe.

Kondycjonowanie klasyczne, opisane przez Iwana Pawłowa, polega na kojarzeniu bodźca neutralnego z bodźcem bezwarunkowym, w wyniku czego bodziec neutralny wywołuje reakcję podobną do reakcji na bodziec bezwarunkowy. Przykład: dźwięk dzwonka kojarzony z posiłkiem powoduje ślinienie psa. Kondycjonowanie operantowe, rozwinięte przez B. F. Skinnera, opiera się na wzmocnieniach i karach kształtujących zachowanie. Zachowania, które przynoszą wzmocnienie, stają się bardziej prawdopodobne; te karane – rzadsze. Kluczowe pojęcia to wzmocnienie, kara i ocena częstotliwości odpowiedzi.

Kondycjonowanie ma zastosowania w terapii zachowań, edukacji, treningu zwierząt i reklamie. Procesy takie jak generalizacja, dyskryminacja i wygaszanie odgrywają ważną rolę w adaptacji do otoczenia. Krytycy podkreślają ograniczenia wyników w różnych kontekstach oraz kwestie etyczne związane z użyciem kar.

Inne znaczenie kondycjonowania odnosi się do przygotowania materiałów w naukach o materiałach i chemii analitycznej, na przykład kondycjonowanie próbek, mające na celu uzyskanie stabilnych właściwości fizykochemicznych.