gendergebonden

Gendergebonden is een term in het Nederlands die aangeeft dat een verschijnsel, uitkomst of beleid afhankelijk is van gender of erdoor wordt beïnvloed. Het verwijst naar sociaal geconstrueerde factoren zoals rollen, verwachtingen, discriminatie en ongelijke toegang tot middelen. In tegenstelling tot geslachtsgebonden, dat vaker biologisch wordt opgevat, ligt bij gendergebonden vooral de nadruk op sociale aspecten van genderidentiteit en -rollen.

In onderzoek en beleid wordt de term gebruikt om verschillen of ongelijkheid tussen mannen, vrouwen en andere gendergroepen aan te geven en om maatregelen daarop af te stemmen. Voorbeelden zijn gendergebonden gezondheidsverschillen, loon- en carrièremogelijkheden die variëren met gender, en onderwijs- of opvoedingspatronen die door sociale context worden beïnvloed.

Beleidsinterventies zoals gender mainstreaming proberen rekening te houden met gendergebonden effecten bij wetten en programma’s. Kritiek richt zich op het risico van essentialisme en het versterken van dichotomieën tussen man en vrouw, waardoor sommigen pleiten voor een intersectionele benadering die ook klasse, etniciteit en seksuele identiteit betrekt.

Zie ook: gender, geslacht, genderrollen, gender mainstreaming, intersectionaliteit.