gecikmeler

Geçikmeler (gecikmeler), bir olayın planlanan veya beklenen akışının, öngörülen süreden sonra gerçekleşmesi durumudur. Bu kavram, ulaşım, üretim, iletişim ve bilgi akışı gibi pek çok alanda kullanılır. Gecikmeler genellikle birden fazla etkenin bir araya gelmesiyle oluşur ve etkileri maliyet, güvenilirlik ve kullanıcı memnuniyeti üzerinde hissedilir.

Ulaştırma alanında gecikme, uçuş, tren, otobüs veya geminin varış veya kalkışlarının planlanan süresinden sapmasıdır. Hava ulaşımında hava durumu, güvenlik kontrolleri, teknik arıza veya hava trafik kaynaklı yoğunluk gecikmelere yol açabilir. Tren ve otobüs ağlarında ise yol çalışmaları, kısıtlı kapasite ve yoğun trafik bu etkiyi güçlendirir.

Üretim ve hizmet süreçlerinde gecikme, malzeme tedarikindeki aksaklıklar, üretim hattındaki arızalar veya iş planlarındaki hatalı tahminlerden kaynaklanabilir. Bilgi ve iletişim teknolojilerinde gecikme, verinin iletiminde veya işlenmesinde meydana gelen gecikmelerdir ve ağ gecikmeleri, sunucu yükleri veya yazılım performansıyla ilişkilidir. Finansal işlemlerde ise para transferi veya işleme süresinin, beklenen süreden uzun sürmesi söz konusu olabilir.

Nedenler arasında hava durumları, teknik arızalar, kapasite sınırlamaları, tedarik zinciri sorunları, idari süreçlerin uzunluğu ve talep dalgalanmaları sayılabilir.

Etkiler arasında maliyet artışları, operasyonel verimsizlik, müşteri memnuniyetsizliği ve güvenilirlik kaybı bulunur.

Ölçüm ve yönetimde gecikme süresi, ortalama gecikme, gecikme oranı gibi göstergeler kullanılır; tam zamanında performans (OTP) bu güvenilirliği ölçmede önemli bir göstergedir. Gecikmeler, tampon süreler, esnek planlama ve gerçek zamanlı izleme ile hafifletilir.