frymëmarrjen

Frymëmarrja, ose frymëmarrja e përditshme, është procesi biologjik i shkëmmbimit të gazeve mes trupit dhe ambientit. Gjatë frymëmarrjes ajri futet në rrugët e frymëmarrjes, oksigjeni transferohet në gjak dhe dioksidi i karbonit largohet nga trupi. Ky cikël lejon qelizat të marrin oksigjenin e nevojshëm për prodhimin e energjisë dhe mbajnë aktivitetin metabolik të trupit në një nivel të qëndrueshëm.

Sistemi respirator përfshin hundët dhe reseptorët e tyre të mukozës, faringun, laringun, traktin e frymëmarrjes, bronket dhe mushkëritë me alveolat ku ndodh shkëmbimi i gazeve. Frymëmarrja realizohet me ndihmën e diafragmës dhe muskujve ndërkostalë, të cilët zgjerojnë gjoksin dhe lejojnë hyrjen e ajrit në mushkëri. Gjatë shkëmbimit të gazeve, oksigjeni shpërndahet në gjak dhe dioksidi i karbonit largohet nga mushkëritë.

Kontrolli i frymëmarrjes është në përgjithësi automatik dhe i pavetëdijshëm, por mund të ndikohet nga aktivitetet fizike, klima dhe gjendjet emocionale. Rritja ose ngadalësimi i frymëmarrjes korrespondon me nevojat trupore. Numri i frymëmarrjeve për minutë tek të rritur të pushuar zakonisht varion nga rreth 12 deri në 20, me ndryshime sipas aktivitetit dhe moshës.

Problemet me frymëmarrjen mund të përfshijnë ndjenjën e frymëmarrjes së vështirësuar (dispne), frymëmarrje të shpejtë ose të ngadalësuar, apne ose hiperventilim. Nëse keni frymëmarrje të rënduar, dhimbje në kraharor, vështirësi të frymëmarrjes ose shenja të tjera shqetësuese, kërkoni kujdes mjekësor të menjëhershëm.