elektroplatingu

Elektroplating (elektroosadzanie) to proces, w którym metalowa powłoka osadza się na przewodzącej powierzchni poprzez przepływ prądu przez roztwór elektrolitu zawierający jony metalu. Anoda, wykonana z metalu będącego źródłem powłoki, ulega rozpuszczeniu,natomiast katoda – obrabiana część – jest pokrywana osadem. Dzięki różnicy potencjałów metale migrują z anody do katody, tworząc jednolitą warstwę o określonej grubości i właściwościach. Warunki procesu, takie jak temperatura, gęstość prądu, skład kąpieli i dodatki, wpływają na przyczepność, twardość i połysk powłoki.

Typowy przebieg obejmuje przygotowanie powierzchni (czyszczenie, aktywację), a następnie osadzanie właściwej powłoki w kąpieli elektrochemicznej. Właściwości powłoki zależą od prądu, czasu, temperatury i składu roztworu. Najczęściej stosowane metalowe powłoki to miedź, nikiel, chrom, cynk, cyna, złoto i srebro. Elektroplating znajduje zastosowania w ochronie antykorozyjnej (np. cynk i nikiel), poprawie właściwości mechanicznych i przewodności w elektronice (niklowanie, złocenie), a także w wykończeniach dekoracyjnych (chrom, nikiel błyszczący).

Procesy elektroplatingowe wiążą się z użyciem środków chemicznych i wytwarzaniem odpadów, w tym roztworów zawierających związki metali ciężkich, kwasy i czynniki środowiskowo aktywne. Z tego powodu stosuje się recykling roztworów i oczyszczanie wód, a także ograniczenia prawne dotyczące stosowania niebezpiecznych związków (np. hexavalentny chrom i niektóre cyjanki). Regulacje nakładają wymogi dotyczące jakości i ochrony środowiska, a także bezpieczeństwa pracy.

Historia elektroplatingu sięga początków XIX wieku; pierwsze udane próby prowadzone były w Europie i Ameryce. Rozwój technologiczny w XX wieku doprowadził do szerokiego zastosowania kąpieli chemicznych i precyzyjnego kontrolowania warunków osadzania.