ekologia

Ekologia, znana również jako nauka o ekologii, to dziedzina nauki zajmująca się badaniem zależności między organizmami a ich środowiskiem fizycznym oraz między samymi organizmami. Ekologia bada struktury i funkcjonowanie ekosystemów, przepływ energii, krążenie materii oraz adaptacje organizmów do warunków życia w różnorodnych niszach ekologicznych.

Termin ekologia został ukuty przez niemieckiego zoologa Ernsta Haeckela w 1866 roku. W rozwoju współczesnej ekologi kluczowe były koncepcje ekosystemu wprowadzone przez Arthura Tansley’a oraz późniejsze prace Eugena Oduma. Dzisiejsze ujęcia obejmują zarówno biologię populacji, ekologię społeczności, jak i ekologię krajobrazu oraz ekologię ekosystemów.

Poziomy organizacyjne obejmują organizm, populację, społeczność (biocenozę), ekosystem i krajobraz. Metody badawcze obejmują badania obserwacyjne, eksperymenty, modelowanie oraz analizę danych i monitorowanie zmian w czasie. Ekologię stosuje się w praktyce, by rozumieć i przewidywać funkcjonowanie przyrody oraz wpływy człowieka na środowisko.

Zastosowania obejmują ochronę różnorodności biologicznej, zarządzanie zasobami naturalnymi, ochronę i renaturyzację siedlisk, ekologię krajobrazu i planowanie środowiskowe. Współczesne wyzwania to zmiany klimatu, utrata siedlisk, inwazyjne gatunki, zanieczyszczenie oraz przekształcenia użytkowania ziemi. Ekologia jest dziedziną interdyscyplinarną, łączącą biologię, geografię, nauki o środowisku, nauki społeczne i gospodarkę.