doctoraatsprogramma

A doctoraatsprogramma, oftewel een doctoraat of PhD-programma, is een gestructureerde onderzoeksopleiding van een universiteit bedoeld om een origineel onderzoeksbijdrage te leveren en te leiden tot het doctoraat. Het programma biedt begeleiding door een of meerdere promovendi-begeleiders en vereist meestal een proefschrift (of dissertatie) dat een nieuw en significant wetenschappelijk resultaat presenteert.

Toelating en financiering variëren per land en instelling. Doorgaans is een mastergraad vereist of een gelijkwaardige kwalificatie; in sommige gevallen kan ook een uitstekende bachelor met een mastervlak tot toelating leiden. Een onderzoeksvoorstel of onderzoeksplanning wordt vaak gevraagd, en matchingsgesprekken met potentiële begeleiders vinden plaats. Veel doctoraatsprogramma’s bieden financiering in de vorm van een salaris als promovendus, een beurs of een combinatie van werk- en onderzoeksverplichtingen, soms met beperkte onderwijs- of assistentietaken.

Structuur en beoordeling variëren, maar komen vaak neer op een combinatie van formele trainingen (onderzoeksvaardigheden, ethiek, academische schrijfvaardigheid), periodieke voortgangscontroles en een kandidatuur- of proefwerkstoets in sommige systemen. De kern is zelfstandig, origineel onderzoek onder begeleiding, met tussentijdse publicaties of rapportages. De overeenkomstige opleiding wordt beëindigd met een mondelinge verdediging van het proefschrift.

Duur en output verschillen per land, discipline en instelling, maar een voltijdstudiestatus duurt doorgaans drie tot vijf jaar. Na succesvolle afronding wordt het doctoraat toegekend. Doctoraatsafgestudeerden vinden vaak werk in academia, industriële R&D, het openbaar bestuur of aanverwante velden. Variatie tussen disciplines en instellingen is gebruikelijk.