compositieverhouding

Compositieverhouding is de verhouding of relatie tussen de onderdelen waaruit een mengsel, legering, composiet of formule is opgebouwd. De term wordt gebruikt om aan te geven hoeveel van elk component aanwezig is en kan worden uitgedrukt in massa-, mol- of volumepercentages, verhoudingstalen (bijvoorbeeld 2:1) of als fracties.

In de scheikunde en procestechniek is de compositieverhouding van belang voor reactiesnelheden, opbrengst en veiligheid; in materiaalkunde beïnvloedt zij mechanische en thermische eigenschappen van composieten en legeringen. In de voedings- en farmaceutische industrie bepaalt de samenstelling dosering, stabiliteit en sensorische eigenschappen. Ook in analytische contexten, zoals spectroscopie en chromatografie, wordt de compositieverhouding bepaald om zuiverheid en samenstelling vast te stellen.

Bepalingen van compositieverhoudingen gebeuren met analytische technieken zoals massaspectrometrie, NMR, röntgendiffractie, elementanalyse en microscopie. Juridisch en commercieel speelt de juiste weergave een rol bij etikettering en normering. Variaties in compositieverhouding kunnen gewenste eigenschappen verbeteren of leiden tot degradatie; daarom is bewaking en controle van die verhoudingen een centraal onderdeel van productontwikkeling en kwaliteitstoetsing. Synoniemen of verwante termen zijn samenstellingsverhouding, samenstelling en samenstellingspercentages.