bevolkingsveroudering

Bevolkingsveroudering is het proces waarbij de gemiddelde leeftijd van de bevolking toeneemt en het aandeel ouderen groter wordt. Het ontstaat hoofdzakelijk door dalende geboortecijfers en een stijgende levensverwachting, terwijl migratie de leeftijdsstructuur kan beïnvloeden.

Zeker in veel westerse landen gaat dit gepaard met een stijgende mediana leeftijd en een groeiend aandeel 65-plussers. Factoren zoals vroegere geboortes, betere gezondheidszorg en minder kindersterfte dragen bij aan langere levensduur. De combinatie van een dalende vruchtbaarheid en langer leven verlaagt de grootte van de potentiële beroepsbevolking en verhoogt de druk op sociale voorzieningen.

Gevolgen zijn onder meer druk op pensioenen en de financiering van de gezondheidszorg, hogere vraag naar langdurige zorg en aanpassingen in de woning- en arbeidsmarkt. De economische implicaties variëren; sommige sectoren zien krapte op de arbeidsmarkt aangevuld met oudere werknemers, terwijl groeikansen bestaan in domotica, preventie en gezondheidstechnologie.

Regionale verschillen blijven; vergrijzing komt voor in vele Europese, Aziatische en Noord-Amerikaanse landen, met sterkere druk in landen met hoge levensverwachting en lage geboortecijfers.

Beleid en responsen richten zich op drie lijnen: herziening van pensioenen en arbeidsvoorwaarden om oudere arbeidsparticipatie te bevorderen; gezondheid, preventie en langer thuis wonen (actieve veroudering); en ondersteuning van langdurige zorg en woningaanpassingen. Daarnaast spelen migratie- en onderwijsbeleid een rol bij het in balans brengen van demografische verhoudingen.