alkenów

Alkeny są grupą węglowodorów nienasyconych, które zawierają co najmniej jedną podwójną więź między atomami węgla (C=C). Ogólna formuła chemiczna CnH2n dla n ≥ 2. Najprostszy przedstawiciel to etylen (eten) C2H4; dalej propen C3H6, buteny C4H8 i tak dalej. Ze względu na obecność podwójnej więzi alkeny wykazują izomerię geometryczną (cis/trans) w przypadkach, gdy obie strony przyłączone są różnymi grupami.

Reaktywność alkenów wynika z obecności podwójnej więzi: są bardziej reaktywne niż alkanów i ulegają licznym reakcjom addycyjnym. Typowe reakcje to addycje elektrofilowe: dodanie wodoru (hydrogenacja), hydrohalogenów (HX), wody (hydracja) w obecności kwasu, a także addycje halogenów (Br2, Cl2). Dzięki temu alkeny stanowią kluczowe związki pośrednie w syntetycznej chemii organicznej. Hydratacja etenu daje etanol; hydratacja innych alkenów prowadzi do odpowiednich alkoholi.

Polimeryzacja addycyjna prowadzi do polimerów, takich jak polietylen z etenu i polipropylenu z propenem. Procesy te często wymagają inicjatorów i katalizatorów, w tym systemów Zieglera–Naty, co umożliwia wytwarzanie dużych ilości tworzyw sztucznych.

Zastosowania i występowanie: alkeny stanowią surowce przemysłowe do syntez tworzyw sztucznych, rozpuszczalników i chemikaliów pośrednich. Etylen i propylena są kluczowymi prekursorami w produkcji polietylenu i polipropylenu. W chemii biologicznej etylen pełni funkcję hormonu roślinnego, wpływając na dojrzewanie owoców.

Bezpieczeństwo: alkeny są łatwopalne i mogą tworzyć wybuchowe mieszaniny z powietrzem; niektóre związki mogą działać drażniąco.