Verificatiefactor

Verificatiefactor is een element dat gebruikt wordt om een beweerde identiteit te verifiëren of de geldigheid van een credential vast te stellen. In beveiliging en digitale dienstverlening vormt het een kernonderdeel van authenticatie en toegangscontrole. Verificatiefactoren worden vaak ingezet in combinaties als onderdeel van multi-factor authenticatie (MFA) om het risico op ongeautoriseerde toegang te verkleinen.

Er bestaan verschillende typen verificatiefactoren. Een factor uit “iets wat je weet” omvat bijvoorbeeld een wachtwoord of PIN. Een factor uit “iets wat je bezit” omvat apparaten of tokens zoals een smartcard, een hardware security key of een mobiele telefoon die verificatiecodes levert. Een factor uit “iets wat je bent” omvat biometrische kenmerken zoals vingerafdruk, gezichtsherkenning of iris-scans. Daarnaast worden soms aanvullende factoren zoals gedrags- of locatiegerelateerde signalen gebruikt, die als aanvullende verificatie dienen maar niet altijd klassiek als volwaardige factoren worden beschouwd.

Toepassingsgebieden omvatten online accounts, bankieren, overheidssystemen en eID/identity verification-processen. Verificatiefactoren dragen bij aan beveiliging en gebruiksgemak, maar brengen ook uitdagingen met zich mee, zoals verlies of diefstal van tokens, privacyzorgen en de noodzaak rechtmatige verwerking en snelle herstelprocedures.

In terminologie wordt vaak gesproken over verificatiefactoren als onderdeel van authenticatieprocessen; “factor” en “verificatie” worden soms door elkaar gebruikt. Het begrip is nauw verwant aan de bredere term authenticatiefactor en aan MFA.