Ubóstwem

Ubóstwem nazywa się stan, w którym jednostka lub gospodarstwo domowe nie ma wystarczającego dostępu do podstawowych dóbr i usług niezbędnych do godnego życia. W praktyce rozróżnia się ubóstwo absolutne, będące brakiem możliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb biologicznych, oraz ubóstwo relacyjne (względne), wynikające z porównania standardu życia do średniego poziomu w danym społeczeństwie.

Pomiary ubóstwa obejmują progi dochodowe oraz miary wielowymiarowe. Najczęściej stosuje się odsetek ludzi poniżej ustalonego progu dochodowego, a także wskaźniki wielowymiarowego ubóstwa (uwzględniające zdrowie, edukację, warunki mieszkaniowe i dostęp do usług). Względne definicje ubóstwa odzwierciedlają nierówności społeczne, natomiast absolutne odnoszą się do minimalnych potrzeb biologicznych.

Przyczyny ubóstwa są złożone i obejmują czynniki strukturalne, takie jak nierówności w dochodach, niewystarczające kwalifikacje, bezrobocie i ograniczony dostęp do usług publicznych, a także szoki makroekonomiczne, konflikty, klęski żywiołowe i kryzysy zdrowotne. Skutki obejmują pogorszenie zdrowia, ograniczenia w edukacji, wykluczenie społeczne oraz ryzyko przenoszenia ubóstwa na kolejne pokolenia.

Polityki przeciwdziałania ubóstwu obejmują świadczenia pieniężne, programy ochrony zdrowia i edukacji, mieszkalnictwo, zasięgi ochrony socjalnej oraz aktywne polityki rynku pracy, inwestycje w usług publicznych i monitorowanie postępów za pomocą odpowiednich wskaźników.

Na świecie ubóstwo ulega zmianom w zależności od rozwoju gospodarczego i konfliktów. Debaty dotyczą definicji i sposobów pomiaru, a także skuteczności instrumentów politycznych w redukcji ubóstwa. Pandemia, konflikty i kryzysy klimatyczne wpływają na sytuację ubóstwa w różnych regionach.