Samorzutna

Samorzutna jest przymiotnikiem w języku polskim oznaczającym powstający lub zachodzący bez zewnętrznego bodźca, bez celowego działania człowieka. Forma żeńska, jak w samorzutna mutacja, używana jest do opisywania procesów lub zjawisk, które pojawiają się samoistnie, zgodnie z warunkami środowiskowymi, biologicznymi lub fizycznymi.

W naukach przyrodniczych termin ten stosowany jest do określania zjawisk samorzutnych, które nie wynikają z zamierzonej ingerencji. W genetyce powszechnie mówi się o mutacjach samorzutnych, czyli zmianach w materiale genetycznym powstających niezależnie od czynników mutagennych, najczęściej podczas replikacji DNA. W chemii i fizyce zjawiska samorzutne opisują procesy reagowania lub przemian, które zachodzą pod wpływem już istniejących warunków termodynamicznych bez dodatkowego bodźca.

W ujęciu potocznym przymiotnik ten może odnosić się do decyzji, zachowań lub przebiegów zdarzeń, które pojawiają się spontanicznie, bez zaplanowanego działania. Zastosowania terminu są szerokie i obejmują zarówno kontekst naukowy, jak i codzienny.